آمزش زبان عربی

 

شما در این درس دوره ای به قواعد یادگرفته شده در کلاس دوم دارید .

 همانطور که به خاطر دارید شما در کلاس دوم با صرف فعل ماضی ومضارع وصرف ضمیر اشنا شدید . فعل ماضی یا مضارع هریک 14 صیغه داشتند . که به ترتیب به 6صیغه غایب ،

6صیغه مخاطب و2صیغه متکلم تقسیم میشدند .

می دانید که تمام علامتهایی را که شما اضافه می کردید برای صرف فعل ، همه به ریشه فعل اضافه میشد وریشه فعل صیغه مفرد مذکر غایب فعل ماضی میباشد .

صرف فعل ماضی : جَعَلَ / جَعَلا / جَعلوا / جَعَلَت / جعلتا / جعلْنَ

                          جَعَلتَ / جَعَلتما / جعلتم / جعلتِ / جعلتما / جعلتنَّ

                           جعلتُ / جعلنا

صرف فعل مضارع : یَجْعلُ / یجعلانِ / یجعلونَ / تجعلُ / تجعلان / یجعلْنَ

                            تجعلُ / تجعلان / تجعلونَ / تجعلینَ / تجعلان / تجعلنَ

                             اَجعلُ / نجعلُ

 

صرف ضمیرمنفصل : هو / هما / هم / هی / هما/ هنّ 

                             انتَ / انتما / انتم / انتِ / انتما / انتنّ

                             انا / نحن

 

صرف ضمیر متصل : ه / هما / هم / ها / هما / هنّ

                            کَ / کما / کم / کِ / کما / کنّ 

                             ی / نا

 

با یک مثال وتغییر آن به صیغه ای دیگر مطلب را کاربردی می کنیم :

        

                 کانَ الطالب جالساً  . ثمّ نهضَ مِن مکانه .

 

حال می خواهیم این عبارت را به صیغه جمع مذکر غایب تغییر دهیم .

 به تغییرات دقت نمایید .

 

            کانَ الطالبونَ جالسینَ . ثمّ نهَضوا مِن مکانهم .

 

برای این کار لازم است شما ابتدا نوع کلمه تان را مشخص نمایید وسپس بر اساس آموخته هایتان در مورد هر کلمه به همان شکل عمل نمایید .

 

 فعل امر :

  در این درس شما با ساخت فعل امر ومفهوم آن آشنا میشوید .

 امر به معنی دستور دادن است . حتماً تاکنون عبارت معروف ( امر به معروف ) را

شنیده اید .

 برای ساختن فعل امر شما باید با فعل های مضارع آشنایی کامل داشته باشید .

 فعل های امری که شما امسال یاد می گیرید فعل های امر مخاطب هستند .

زیرا شما معمولاً به کسی که شنونده شما میباشد دستور می دهید . البته با فعلهای امر غایب وامر متکلم

هم بعدها آشنا خواهید شد .

مراحل ساخت فعل امر :

1- فعل امر از صیغه های مضارع مخاطب ساخته میشود .

2- حذف حرف مضارع از اول آن .

3- آوردن ( ا همزه ) برسرآن به جای حرف مضارع .

4- تعیین حرکت همزه با توجه به عین الفعل .

5- ساکن کردن حرف آخر .

نکات کلیدی :

عین الفعل : حرف دوم از حروف اصلی کلمه است . برای مثال : ذهبَ  که  (هـ) عین الفعل است .

 در صیغه های مثنی وجمع مذکر مخاطب و مفرد مؤنث مخاطب ساکن کردن حرف آخر با حذف نون (ن ) انجام میشود .

 اگر عین الفعل ما (فتحه یا کسره ) بود حرکت همزه ( کسره ) میباشد .

واگر عین الفعل ما ( مضموم ) بود حرکت همزه ( ضمه ــُـــ ) میباشد .

مثال :

تذهبینَ  » ذهبین  » اذهبینَ» اِذهبینَ> اِذهبی  > برو

 

 حالا تمرین کنید :

 

 معنی این کلمات را به عربی بگویید :

 

    بنشین .   بلند شوید .  بخندید ( جمع مؤنث ) .  بالا ببرید ( شما 2نفر )

 

آموزش فعل نهی

 

تاکنون بادوکاربرد فعل (امر ونفی ) آشنا شدید . اکنون بدانید که :

اگر بخواهیم کسی راازانجام کاری منع کنیم ، درواقع نهی از منکر کنیم ازفعل نهی استفاده می کنیم .

فعل نهی همانند فعل امر از مضارع مخاطب ساخته میشود وبرای ساخت آن می بایست به شکل زیر عمل نمایید .

 

ابتدا حرف ( لا ) رابرسر فعل مضارع مخاطب قرار دهید .

حرف آخر فعل مضارع را همانند فعل امر ساکن نمایید .

یادتان باشد در صیغه جمع مونث غایب ( ن ) نشانه جمع زنان است نه علامت رفع یاضمه . پس به آن دست نزنید .

 

اکنون فعل های زیر رابادقت ببینید وبخوانید :

لا تذهَبْ : نرو       لا تذهبی : نرو(مونث)

لاتذهبا : نروید          لاتذهبا : نروید

لاتذهبوا : نروید        لاتذهبـْنَ : نروید

 

تفاوت لای نفی با لای نهی دراین است که : لای نفی هیچ تغییری درآخر فعل مضارع ایجاد نمی کند . ولی لای نهی باعث جزم یا ساکن شدن حرف آخر فعل مضارع میشود . دقت داشته باشید که فعل نهی رابرای صیغه های غایب ومتکلم هم می توانیم بسازیم اما کاربرد چندانی ندارد .

جمله اسمیه

 

تاکنون دررابطه با کلمات مختصری از مطالب رایاد گرفتید . هرگاه بخواهیم کلمه ای راتحلیل الصرفی کنیم آنچه راتاکنون یادگرفته اید برای آن کلمه می نویسید . برای نمونه :

 

 سَمِعَ : فعل ماضی . مفرد مونث غایب

 

 محفظة ُ : اسم . مفرد . مونث

 

اکنون ببینیم که هر یک از اسمها می توانند نقش خاصی رادر جمله بگیرند . هم چنین فعل

به تعیین نقش کلمات الاعراب می گوییم .

 

برای یافتن نقش کلمات ابتدا باید به دستورزبان فارسی کاملاً آشنا باشید . دوم اینکه از قدرت ترجمه بالایی برخوردار باشید .

 

درزبان عربی جملات یا اسمیه هستند یا فعلیه .

جمله اسمیه به جمله ای گفته میشود که بااسم شروع میشود .

جمله فعلیه به جمله ای گفته میشود که با فعل شروع شود .

 

زمانی که تشخیص دادید جمله شما اسمیه است یا فعلیه ، آن وقت به دنبال ارکان مهم آن بگردید .

 

در جمله اسمیه شما دورکن مهم دارید که حتماً باید آ«ها رادرجمله مشخص نمایید .

این دورکن عبارتند از : مبتدا / خبر

 

مبتدا اسمی است که درابتدای جمله قرار می گیرد وممکن است گاهی اوقات بعد از خبر بیاید و آن زمانی است که خبر از نوع حرف واسم باشد . در ضمن مبتدای شما هم با تنوین آمده یاشد .

حتماً معنای تنوین رادر درس قرآن خوانده اید .

 

خبر کامل کننده مبتدا میباشد ومیتواند به یکی از 3 شکل زیرباشد :

خبر از نوع اسم . که ما به آن خبر مفرد می گوییم . حتی اگر آن اسم مثنی یا جمع باشد .

خبر از نوع فعل . که ما به آن خبر جمله می گوییم .

خبر ازنوع حرف واسم . که مابه آن خبر شبه جمله می گوییم .

 

مبتدا وخبر می بایست مرفوع باشند و یعنی حرکت حرف آخرشان ـــُـ یا ــــٌــ باشد .

 

در مواقعی که اسم شما (ال) داشته باشد یا اسم اشخاص حقیقی مونث باشد یا به کلمه دیگری اضافه شده باشد ودرواقع مضاف باشد اسم شما ـــُــ می گیرد .

 

اگر اسم شما مشخصات بالا رانداشت اسم شما ـــٌــ می گیرد .

 

خبر اگر از نوع فعل یا حرف واسم باشد حرکت آن تغییر نمی کند وچون در جایگاه خبر نشسته است وما گفتیم که خبر مرفوع است پس می گوییم محلاً مرفوع . یعنی درمحل رفع

 

به جملات زیر دقت کنید .

 

 الطالب نظیف .

می خواهیم این عبارت را (شکُّل ) حرکت گذاری نماییم .

ابتدا تشخیص می دهیم که جمله ما جمله اسمیه است . پس یک مبتدا داریم ویک خبر . گفتیم که مبتدا وخبر هردومرفوع هستند . پس می بایست حرکت ــُــ یا ـــٌــ رادر آخر حروف قراردهیم . اکنون نگاهی به عبارت می اندازیم .

الطالب ، (ال ) دارد پس فقط ـــُـ می گیرد .

نظیف ، (ال ) ندارد / به کلمه دیگری اضافه نشده است / اسم شخص مونث هم نیست . پس ــٌــ می گیرد .

 

یادتان باشد منظورمان از اسم مونث حقیقی اسم دختر خانم هااست . مانند : زهرا ، فاطوه ، سعیده، مریم ، زینب و....